“ევროკავშირის ქვეყნები საქართველოს წინააღმდეგ სანქციების დაწესებას ითხოვენ, “რუსული კანონის” გამო: ქართველებს შეიძლება უვიზო რეჟიმი შეუჩერდეთ”-Financial Times
ბრიტანული „ფაინენშელ თაიმსი“ (Financial Times) 22 მაისს აქვეყნებს სტატიას სათაურით: “ევროკავშირის ქვეყნები საქართველოს წინააღმდეგ სანქციების დაწესებას ითხოვენ, „რუსული კანონის“ გამო: ქართველებს შეიძლება უვიზო რეჟიმი შეუჩერდეთ” (ავტორები – ლორა დიუბუა, ანასტასია სტოგნეი).
გთავაზობთ პუბლიკაციას შემოკლებით:
ევროკავშირის წევრი რამდენიმე ქვეყანა დაბეჯითებით ითხოვს საქართველოს წინააღმდეგ სანქციების დაწესებას, შენგენის ზონაში უვიზო მიმოსვლის შეჩერების ჩათვლით – იმიტომ, რომ საქართველომ გამომწვევი პოზიცია დაიკავა რუსეთის კანონის მსგავსი კანონპროექტის მიღებით, „უცხოელი აგენტების შესახებ“.
საქართველომ, რომელსაც ევროკავშირის წევრობის კანდიდატი ქვეყნის სტატუსი აქვს, უარყო როგორც ბრიუსელის გაფრთხილება, ასევე ქვეყნის შიგნით მიმდინარე საპროტესტო აქციის მონაწილეთა მოთხოვნა და მაინც მიიღო ისეთი კანონპროექტი, რომელიც ძალიან ჰგავს რუსულ კანონს. ორივე სამართლებრივი აქტი მიმართულია არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მასმედიის წინააღმდეგ, აიძულებს მათ, უცხოეთიდან დაფინანსების პირობებში, რეგისტრაცია გაიარონ უცხოეთის ინტერესების გამტარებელ იურიდიულ პირებად.
როგორც წყაროები იტყობინებიან, ეს საკითხი ესტონეთის, ნიდერლანდების, ჩეხეთის, პოლონეთისა და შვედეთის ინიციატივით, განხილული იქნება მომავალ კვირას დაგეგმილ ევროკავშირის საგარეო საქმეთა მინისტრების შეხვედრაზე. არსებობს დადგენილების ერთ-ერთი ვარიანტი, რომლის თანახმად, შესაძლოა საქართველოს მოქალაქეებს უვიზო რეჟიმი შეუჩერდეთ, აგრეთვე დაუწესდეს გარკვეული სანქციები.
ზოგიერთი ევროპელი ჩინოვნიკის ცნობით, რომლებიც სიტუაციას კარგად იცნობენ, „ევროპული დედაქალაქები განიხილავენ სხვადასხვა ზომების მიღებას საქართველოს მთავრობაზე ზეწოლის მოხდენის მიზნით“.
თავის დროზე ევროკავშირის ოფიციალურმა პირებმა თბილისი გააფრთხილეს, რომ „უცხოელი აგენტების შესახებ“ კანონპროექტის მიღება, ერთი მხრივ, სერიოზული ბარიერი გახდება საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანების გზაზე, ხოლო მეორე მხრივ, ქვეყანა სულ უფრო მეტად იქნება მიზიდული რუსეთის ორბიტაზე.
მმართველმა პარტიამ „ქართულმა ოცნებამ“ განაცხადა, რომ კანონპროექტის მიღების პროცესს უახლოეს დღეებში დაასრულებს, იმავდროულად დაგმო საერთაშორისო ზეწოლის მცდელობა მას შემდეგ, რაც ამერიკელმა კონგრესმენებმა ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციას ანტიქართული სანქციების მომზადებისაკენ მოუწოდეს.
„ზოგიერთი ამერიკელი პოლიტიკოსი და ოფიციალური პირი… საქართველოსთან ურთიერთობებში შანტაჟის ენას იყენებს“, – განაცხადა „ქართულმა ოცნებამ“.
პარტიის მტკიცებით, კანონპროექტის მიღება აუცილებელი იყო, რადგან 2020 წლიდან არასამთავრობო ორგანიზაციები ორჯერ შეეცადნენ „რევოლუციის დაწყებას და ამიტომ მთავრობას არ შეუძლია უმოქმედო იყოს მესამე მცდელობის მოლოდინში“.
ევროკავშირი, სავარაუდოდ, ვაშინგტონთან შედარებით უფრო დაყოვნებით იმოქმედებს იმდენად, რამდენადაც ზოგიერთი წევრი სახელმწიფო შიშობს, ვაითუ უვიზო რეჟიმის შეჩერებამ არასასიამოვნო შედეგები გამოიწვიოს იმ ათასობით ქართველისათვის, რომლებიც „უცხოური აგენტების“ შესახებ კანონპროექტის წინააღმდეგ მიმართულ საპროტესტო აქციებზე ევროკავშირის დროშებით გამოდიან.
„ევროკავშირმა ძალიან ფრთხილად უნდა იმოქმედოს, რათა თავისი მხარდამჭერები არ დააზარალოს“, – აღნიშნა ერთ-ერთმა ევროპელმა დიპლომატმა.
უნგრეთი მხარს უჭერს საქართველოს მთავრობას და ამიტომ ბუდაპეშტს შეუძლია გადაავადოს საქართველოს წინააღმდეგ მიმართული სავარაუდო სანქციების გამოცხადება, რომლებიც ერთხმად, 27-ვე წევრის თანხმობით უნდა იქნეს მიღებული, კონსენსუსის წესით. სხვათა შორის, უნგრეთსაც აქვს მიღებული მსგავსი კანონი – შექმნილია სპეციალური სამთავრობო ორგანო, რომელიც ამოწმებს უცხოურ დაფინანსებას, მიღებულს ოპოზიციური პოლიტიკოსების, მასმედიისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების მიერ.
ქეთევან ჩაჩავამ, რომელიც თბილისში არსებულ არასამთავრობო ორგანიზაციას „განვითარებისა და დემოკრატიის ცენტრს“ ხელმძღვანელობს, განაცხადა, რომ სამთავრობო ჩინოვნიკების წინააღმდეგ მიმართული სანქციები გამართლებულია, მაგრამ მან უარყოფითად შეაფასა უვიზო რეჟიმის შეჩერების შესაძლებლობა.
„ქართველები ყველაზე ნაკლებად იმსახურებენ ასეთ სასჯელს“, – თქვა მან, – „ვიზა-ლიბერალიზაციის გაუქმება ან შეჩერება ძალიან უსამართლო გადაწყვეტილება იქნებოდა და იმავდროულად, კონტრპროდუქტიულიც“.
საქართველოს მოქალაქეები ევროკავშირის ქვეყნებში უვიზო რეჟიმით უკვე შვიდ წელზე მეტია, რაც სარგებლობენ.
2022 წელს უკრაინაში რუსეთის არმიის სრულმასშტაბიანი შეჭრის შემდეგ საქართველომ ოფიციალური განაცხადი შეიტანა ევროკავშირში გაწევრიანების თაობაზე და მიიღო წევრობის კანდიდატის სტატუსი. თუმცა ამ მიზნით მოლაპარაკება ჯერ არ დაწყებულა, სანამ არ იქნება განხორციელებული ისეთი რეფორმები, რომლებიც „უცხოეთის აგენტობის“ კანონის მოქმედებას წინააღმდეგობას გაუწევს.
