უკრაინა ნატოს წინაშე გამოცდას აბარებს – DikGazete
თურქული პოპულარული გამოცემა „დიკგაზეტე“ (DikGazete) აქვეყნებს სტატიას სათაურით „უკრაინა ნატოს წინაშე გამოცდას აბარებს: მიზანი – გერმანიის პრეცედენტის გამეორება“ (ავტორი – ჰასან ენეს კარახანი).
უკრაინა ნატოში გაწევრიანებისაკენ ისწრაფვის, თუნდაც „ნაწილობრივად“, როგორც ეს თავის დროზე დასავლეთ გერმანიამ მოახერხა. ამას წინათ ყოფილმა პრეზიდენტმა პეტრო პოროშენკომ განაცხადა, რომ დასავლეთი გერმანია, საბჭოთა კავშირის კრიტიკის მიუხედავად, ნატოს მაინც შეურთდა და, ალბათ, უკრაინაც ამგვარად გაწევრიანდება ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსში.
ვარაუდი ვარაუდად, მაგრამ ფაქტია, რომ დასავლელი ქვეყნები ჯერაც ვერ მისულან საერთო აზრამდე კიევის სამომავლო ბედთან დაკავშირებით – ალიანსში მისი ნაწილობრივი გაწევრიანების შანსი, „გერმანიის მსგავსად“, თანამედროვე პირობებში, საკმაოდ დაბალია.
უპირველესად იმიტომ, რომ ამჟამად მსოფლიოში არსებული გეოპოლიტიკური სიტუაცია კარდინალურად განსხვავედება ცივი ომის დროინდელი სიტუაციისაგან. ფგერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის შემთხვევაში საქმე ეხებოდა იმ ქვეყანას, რომლის შეიარაღებული ძალები ისედაც შედიოდა დასავლელ მოკავშირეთა ჯარების შემადგენლობაში და გეოგრაფიულად ინტეგრირებული იყო დასავლეთევროპულ რეგიონში. ამასთან, არ უნდა დავივიწყოთ, რომ გერმანიის ნატოში ინტეგრაციას, პოზიტიური ხელშემწყობი პირობების გათვალისწინებითაც კი, თან ახლდა რთული დიპლომატიური მანევრები.
დღეს კი პირველ რიგში ყურადღება უნდა მიექცეს იმ გარემოებას, რომ მიმდინარე სამხედრო კონფლიქტები ბარიერებს ქმნიან ნატოს ხელშეკრულებით გათვალისწინებული სამართლებრივი ნორმების რეალიზების საქმეში. როგორც ცნობილია, ალიანსის წესდებით, მის წევრებად არ მიიღებიან ის ქვეყნები, რომლებსაც მოუგვარებელი ტერიტორიული დავები აქვთ მეზობლებთან ან ომის მდგომარეობაში იმყოფებიან. უკრაინის „ნაწილობრივი“ წევრობა უპრეცედენტო სიტუაციას ქმნის, რომელსაც ვითარების დესტაბილიზება უფრო მეტად შეუძლია: ასეთ შემთხვევაში გაუგებარია, თუ როგორი რეაქცია უნდა მოახდინომ ალიანსის სხვა წევრებმა, როცა „მათი მოკავშირის“ იურიდიულ, მაგრამ „არანატოურ“ ტერიტორიაზე შეიარაღებული კონფლიქტი მიმდინარეობს.
ასევე უნდა აღინიშნოს ის მომენტიც, რომ ნატოს წევრ-ქვეყნებს შორის არსებობს ზოგიერთი ისეთი განსხვავება თვალსაზრისებს შორის, რომლის მიმართაც ისინი შეურიგებელ პოზიციას ამჟღავნებენ.
მეორე – ჩრდილოატლანტიკური ალიანსის მონაწილეებს შორის არ არის კონსენსუსი საერთოდ უკრაინის მიღებაზე, „ნაწილობრივზე“ რომ არაფერი ვთქვათ. დღეს ზოგიერთი ნატოელი ქვეყანა შეშფოთებულია იმით, რომ მსგავსმა იდეებმა კონფლიქტის „არაკონტროლირებად“ ესკალაციამდე შეიძლება მიგვიყვანოს და რადგანაც ნატოს ახალი წევრის მიღების დროს ალიანსის ყველა სუბიექტმა ქვეყანამ გადაწყვეტილება ერთხმად უნდა მიიღოს, უკრაინის ერთხმად მიღება წარმოუდგენელია.
რაც შეეხება იმ აზრს, რომ ნატოში ამა თუ იმ ქვეყნის „ნაწილობრივი“ ან „სრული მიღება“ კონფლიქტებს დაარეგულირებსო, ამ მხრივ სიტუაცია ერთგვაროვანი არ არის. ერთი მხრივ, ნატოს წევრობა უკრაინის უსაფრთხოებისათვის სერიოზულ გარანტიებს ნიშნავს, მაგრამ მეორე მხრივ, დღევანდელ პირობებში ალიანსში მიღების პროცესს შეუძლა არსებითად გაართულოს პრობლემის დიპლომატიური გადწყვეტის შანსები და ხელი შეუშალოს კომპრომისების მიღწევას რუსეთ-უკრაინას შორის.
