“თურქული ნაკადი” თხევადი ბუნებრივი გაზის ნაცვლად: “გაზპრომი” სამხრეთ-აღმოსავლეთ ევროპას იაფ მილსადენურ გაზს აწვდის”-Berliner Zeitung
„საბერძნეთმა 2024 წელს 4-ჯერ გაზარდა რუსული მილსადენური გაზის შესყიდვა, 2022 წელთან შედარებით. მთავრობამ უკვე გადაიფიქრა ძვირადღირებული თხევადი ბუნებრივი გაზის (თბგ-FGG-Flüssigerdgas) ტერმინალების მშენებლობა, რომლებიც ასევე ძვირი საწვავის მისაღებად იყო დაპროექტებული“, – წერს გერმანული გაზეთი „ბერლინერ ცაიტუნგი“ (Berliner Zeitung) სტატიაში სათაურით: „თურქული ნაკადი“ თხევადი ბუნებრივი გაზის ნაცვლად: „გაზპრომი“ სამხრეთ-აღმოსავლეთ ევროპას იაფ მილსადენურ გაზს აწვდის“ (ავტორი – ანიკა შლიუნცი).
გთავაზობთ პუბლიკაციის შინაარსს:
საბერძნეთი ევროკავშირის ერთადერთი ქვეყანა არ არის, რომელიც ძირს უთხრის ბრიუსელის ძალისხმევას – არ შეისყიდოს რუსული მილსადენური გაზი, რათა რუსეთმა უკრაინის ომისათვის თანხები არ მიიღოს. რუსეთმა კვლავ გაუსწრო შეერთებულ შტატებს ევროკავშირის გაზით მომარაგების საქმეში, თანაც მთავარ როლს ამ საქმეში შავი ზღვის ფსკერზე აგებული გაზსადენი „თურქული ნაკადი“ ასრულებს (რომელიც რუსეთ-თურქეთის ხელშეკრულების საფუძველზე ექსპლუატაციაში 2020 წელს შევიდა).
უკრაინის ომის დაწყების შემდეგ ევროკავშირმა რუსეთიდან გაზის იმპორტი თითქმის ოთხჯერ შეამცირა – 2021 წელს არსებული 40%-დან 8%-მდე 2023 წელს. ეს შემცირება განაპირობა ევროკავშირის გადაწყვეტილებამ „რუსულ გაზზე დამოკიდებულებასთან ბრძოლის შესახებ“, მაგრამ ახლა ამ საკითხში საწინააღმდეგო ტენდენცია შეინიშნება – მილსადენური გაზის შესყიდვა მატულობს. საბერძნეთი უკვე ფიქრობს, რომ უარი თქვას ძვირადღირებული თხევადი გაზის მიღების ტერმინალების მშენებლობაზე.
ამჟამად ბერძენი მომხმარებელი 60%-ით არის დაკმაყოფილებული რუსული ბუნებრივი გაზით. ეს 4-ჯერ მეტია, ვიდრე 2022 წელს, როცა რუსულ გაზზე ბერძნული იმპორტის მხოლოდ 14% მოდიოდა. საბერძნეთის ენერგეტიკისა და ეკოლოგიის მინისტრი თვლის, რომ ქვეყანას აღარ ჭირდება თხევადი გაზის ტერმინალების მშენებლობა, როცა მილსადენით იაფ რუსულ გაზს საკმარისი რაოდენობით იღებს.
ავსტრიის გაზმომარაგებაში რუსული გაზის წილი 91%-ია, ხოლო უნგრეთმა ახალი კონტრაქტები დადო „გაზპრომთან“ სამომავლოდ გაზის შესყიდვის მიზნით. მთლიანობაში ევროკავშირი, 2024 წლის ივლისის თვის მონაცემებით, რუსეთისაგან 100 მილიონი კუბმეტრით მეტს გაზს ყიდულობს, ვიდრე 2023 წელს. ანუ ეს ნიშნავს, რომ თუ 2023 წელს ევროკავშირმა მხოლოდ 562 მილიონი კუბმეტრი გაზი შეისყიდა, ამჟამად ეს მოცულობა 648 მილიონ კუბმეტრამდე გაიზარდა.
რუსეთ-თურქეთის გაზსადენ „თურქულ ნაკადზე“ გაზის ამ მოცულობის ძირითადი წილი მოდის – 344 მილიონი კუბმეტრი. ერთი წლით ადრე კი მხოლოდ 298 მილიონი კუბმეტრი იყო. ეს თითქმის 15%-იანი ზრდას ნიშნავს. რუსული მილსადენური გაზის შესყიდვის ზრდის კვალობაზე ევროკავშირში ამერიკულ თხევად ძვირადღირებულ გაზზე მოთხოვნა შემცირდა.
საბოლოო ჯამში, რუსეთმა მეორე ადგილი დაიკავა ევროპის გაზით მომარაგების სფეროში.
„ასე რომ, ევროკავშირისათვის იმ ამოცანის შესრულება, რომელიც ითვალისწინებს 2027 წლისათვის რუსული გაზის შესყიდვის შეწყვეტას, ძალიან რთულია. ასევე უნდა აღინიშნოს, რომ დღემდე მიღებულ სანქციათა 14 პაკეტში რუსულ მილსადენურ გაზზე ევროკავშირს სანქციები არ დაუწესებია.
მოამზადა სიმონ კილაძემ
