“ჯო ბაიდენი კონტრშეტევაზე გადადის” – ავთანდილ წულაძე

აუსტერლიცის ბრძოლის დროს, როდესაც რუსულ-ავსტრიულმა ჯარებმა დაიწყეს პრაცენის სიმაღლეებიდან დაშვება, მარშალმა სულტმა სთხოვა ნაპოლეონს კონტრშეტევის წამოწყების ნებართვა. რაზეც იმპერატორმა უპასუხა: „ჯერ ადრეა. ვაცალოთ მეტოქეს შეცდომის დაშვებაში.”

აუსტერლიცის ბრძოლა ნაპოლეონის მიერ მტრისთვის დადგმული იდეალური ხაფანგის ნიმუშად ითვლება. სამხედრო ტაქტიკისა და სტრატეგიის ტექნიკა ასევე გამოიყენება პოლიტიკაში. ტაქტიკური ხაფანგის მაგალითია ჯო ბაიდენისა და დონალდ ტრამპის მომხრეების დაპირისპირება აშშ-ს კონგრესში უკრაინის, ისრაელისა და ტაივანის დახმარების პაკეტის გამო.

რამდენიმე თვის განმავლობაში წარმომადგენელთა პალატაში რესპუბლიკელები სხვადასხვა საბაბით ბლოკავდნენ სამხედრო დახმარების კანონპროექტს და ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციის მდგომარეობა თითქმის უიმედო ჩანდა. წარმომადგენელთა პალატაში უმრავლესობით ტრამპის მხარდამჭერები მათ თამაშს მომგებიანად თვლიდნენ. მიმდინარე წლის თებერვალში ტრამპისტებმა სრულად დაიჯერეს მათი წარმატება და გადამწყვეტი შეტევა დაიწყეს. ფიგურალურად რომ ვთქვათ, ტრამპისტებმა დაიწყეს დაშვება პრაცენის სიმაღლეებიდან.

ეს იმით გამოიხატა, რომ  მექსიკის საზღვარზე კედლის მშენებლობის დაფინანსების საბაბით უკრაინის დახმარებაზე უარს აცხადებდნენ. თეთრი სახლი მიგრაციის საკითხებზე დათმობაზე წავიდა და ეს კოზირი მათ ხელიდან წაართვა. დონალდ ტრამპმა ისე დაიწყო მოქმედება, თითქოს უკვე მოიგო საპრეზიდენტო არჩევნები. თავდაჯერებულმა ტრამპმა ისეთი განცხადებები გააკეთა, რომ რესპუბლიკელების მნიშვნელოვანი ნაწილი და, რაც მთავარია, აშშ-ის პოლიტიკური ელიტა გააოცა.

ტრამპის სიტყვებმა, რომ რუსეთმა გააკეთოს ის, რაც უნდა ნატოს ქვეყნებთან, რომლებიც მცირე გადასახადს იხდიან ჩრდილოატლანტიკური ალიანსისთვის, გამოიწვია აღშფოთების მთელი ცუნამი, როგორც ევროპაში, ასევე შეერთებულ შტატებში. ტრამპის კრიტიკის ეს აურზაური იყო ის მომენტი, რომელსაც ჯო ბაიდენი ელოდა კონტრშეტევაზე გადასვლელად.

აშშ-ის პრეზიდენტი სიტყვით გამოვიდა, რომელშიც მან ტრამპი დაადანაშაულა ეროვნული უსაფრთხოების სფეროში ანტიამერიკული პოზიციის დაკავებაში და აშშ-ს ეროვნული ინტერესების საზიანოდ დიქტატორების ჰანგებზე ცეკვაში. მხოლოდ რამდენიმე ფრაზამ, რომელიც ტრამპმა საარჩევნო ბრძოლის კამპანიაში წარმოთქვა, შეიძლება მისი პოლიტიკური კარიერის დასასრულის დასაწყისი იყოს. ამერიკელები დიდი ენთუზიაზმით ქმნიან კერპებს, მაგრამ ასევე არანაკლებ ენთუზიაზმით აგდებენ მათ კვარცხლბეკიდან.

ჯო ბაიდენი არ ეყრდნობა მხოლოდ დონალდ ტრამპის განცხადებებს. მას აქვს კოზირი – აშშ-ს სენატმა მხარი დაუჭირა უკრაინის, ისრაელისა და ტაივანის სამხედრო დახმარების პაკეტს. ახლა ეს კანონი უნდა დამტკიცდეს წარმომადგენელთა პალატაში, სადაც უმრავლესობა რესპუბლიკელებს აქვთ. მაგრამ თუ ტრამპისტები შეეცდებიან დაბლოკონ ეს კანონპროექტი, ისინი გამოიყურებიან როგორც პოლიტიკოსები, რომლებიც ძირს უთხრიან აშშ-ს ეროვნულ უსაფრთხოებას.

ცოტამ თუ მიაქცია ყურადღება იმ ფაქტს, რომ თავის გამოსვლაში ჯო ბაიდენმა არ ახსენა კანონპროექტი არალეგალური მიგრაციის შეზღუდვის შესახებ. სამხედრო დახმარების კანონპროექტი რესპუბლიკელებსა და დემოკრატებს შორის საიმიგრაციო საკითხებზე გარიგების შედეგად მიიღეს, დემოკრატებმა ძალიან დიდი დათმობები გააკეთეს. მაგრამ ბაიდენმა თავის გამოსვლაში არ დააკავშირა საშინაო საკითხები და საგარეო პოლიტიკა. მან თავისი “არტილერიის” ცეცხლი მიმართა აშშ-ს ეროვნული პრესტიჟის პრობლემაზე, ეროვნული უსაფრთხოების საკითხებზე და ამერიკის გლობალურ ლიდერობაზე.

გამოსვლის დასრულების შემდეგ, ბაიდენმა არ უპასუხა ჟურნალისტების კითხვებს და წასვლისას ჩამოაგდო ფრაზა: „მე დავბრუნდები“. ეს ლეგენდარული ტერმინატორის ფრაზა ყველა ამერიკელისთვის ცნობილია. ეს იყო იმიჯური ნაბიჯი, რომელიც ცხადყოფს, რომ ბაიდენი აპირებს პოლიტიკურად გაანადგუროს  “ბოროტი”  ტრამპი.

თუ პარალელებს გავავლებთ აუსტერლიცის ბრძოლასთან, ბაიდენის გამოსვლა კონტრშეტევის დაწყების სიგნალია. პოლიტიკურმა ხაფანგმა იმუშავა. იმის გამო, რომ აშშ-ის ბიუჯეტის პროექტი 1 მარტამდე უნდა მიიღონ (წინააღმდეგ შემთხვევაში შეერთებულ შტატებში „შატდაუნი“ მოხდება), ჯო ბაიდენსა და დონალდ ტრამპს შორის პოლიტიკური ბრძოლის ახალი ეტაპი დაიწყო. რა რეზერვს ჩადებს ბრძოლაში ბაიდენი გადამწყვეტი დარტყმისთვის, უახლოეს მომავალში გახდება ცნობილი.

ავთანდილ წულაძე

პოლიტოლოგი, პოლიტოლოგიის დოქტორი