,,დონალდ ტრამპის გეოპოლიტიკური ატრაქციონი”- ავთანდილ წულაძე
თეთრი სახლის ვებსაიტზე გამოქვეყნებულმა „აშშ-ის ეროვნული უსაფრთხოების სტრატეგიამ” მძვინვარე რეაქცია გამოიწვია მსოფლიოში. ევროპელი პოლიტიკოსები და ლიბერალური მედია დონალდ ტრამპს უკრაინასთან კონფლიქტში რუსეთის მხარდაჭერასა და ევროპის „მიტოვებაში” ადანაშაულებს.
სინამდვილეში, „სტრატეგია” ახალს არაფერს შეიცავს. ის ასახავს ამერიკული ანალიტიკური ცენტრის Heritage Foundation-ის ექსპერტების მიერ შემუშავებულ სკანდალურ პროგრამას, რომელიც ცნობილია როგორც „პროექტი 2025″. აშშ-ის პრეზიდენტად ინაუგურაციის შემდეგ, ტრამპმა თეორიის პრაქტიკაში გამოყენება დაიწყო. როგორც ჩანს, ფონდის ექსპერტებმა შეადგინეს „სტრატეგია”, ხოლო სახელმწიფო დეპარტამენტმა ის არსებული სიტუაციის საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად დახვეწა.
ევროპაში „სტრატეგიის” გამოქვეყნება აღიქმება, როგორც ამერიკის „ღალატი” და სიგნალი ევროპული უსაფრთხოების პრობლემების ალტერნატიული გადაწყვეტილებების მოსაძებნად.
სააგენტო Bloomberg-ი ევროპელი პოლიტიკოსების დამოკიდებულებას „ტრამპის გეგმისა” და აშშ-რუსეთის ურთიერთობების მიმართ აქვეყნებს: „ევროპელი ლიდერები ღრმად შეშფოთებულნი არიან აშშ-ის მცდელობებით, მიაღწიონ რუსეთთან ერთობლივად მოლაპარაკებულ შეთანხმებას, რომელიც დასავლეთის კაპიტულაციას წარმოადგენს. ამან შეარყია ნდობა ტრამპის ადმინისტრაციის მიმართ კონტინენტზე და ახალი ეგზისტენციალური კითხვები წამოჭრა: ტრანსატლანტიკური ალიანსი იშლება – შეძლებს თუ არა ევროპა თავის დაცვას?
ევროპელი დიპლომატები ზოგჯერ ტრამპის უკრაინის პოლიტიკის მართვას ატრაქციონებს ადარებენ”. https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-12-06/europe-faces-most-difficult-moment-in-bid-to-avoid-split-with-us
ტრამპმა თავისი „სტრატეგია” მშვიდობის პირობებთან დაკავშირებული დაძაბული დისკუსიების ფონზე გამოაქვეყნა, რითაც ევროპელებს ულტიმატუმი წაუყენა: ან დათანხმდნენ მის პირობებს, ან დარჩნენ რუსეთთან ერთიერთზე. ეს ეხება არა მხოლოდ უკრაინაში ომის დასრულების პირობებს, არამედ ევროპის უსაფრთხოების ახალ არქიტექტურასაც, რომლის შექმნას ამერიკა და რუსეთი ევროპის მონაწილეობის გარეშე აპირებს.
ჟურნალმა Foreign Affairs-მა გამოაქვეყნა პროფესორ მაიკლ კიმეიჯის სტატია „ტრამპის ძალაუფლების პარადოქსი”, რომელშიც ის აკრიტიკებს „აშშ-ის ეროვნული უსაფრთხოების სტრატეგიაში” არსებულ წინააღმდეგობებს. https://www.foreignaffairs.com/trumps-power-paradox
მაიკლ კიმეიჯი გვახსენებს, რომ „ეროვნული უსაფრთხოების სტრატეგიის დოკუმენტები შაბლონები არ არის. ამერიკელი პრეზიდენტები არსებულ კრიზისებზე რეაგირებენ”. მაგალითად, ბუშ უმცროსის პრეზიდენტობა განისაზღვრა 11 სექტემბრის ტერორისტულ თავდასხმებზე რეაგირებით; დონალდ ტრამპის პირველი ვადა განისაზღვრა COVID-19 პანდემიით; ჯო ბაიდენი იძულებული იყო უკრაინაში ომსა და ისრაელზე ჰამასის თავდასხმების შედეგებზე ეპასუხა. მაიკლ კიმეიჯის თქმით, დონალდ ტრამპის მეორე ვადა განისაზღვრება მომავალი კრიზისებით და არა „სტრატეგიაში” ასახული დოგმებით.
თუმცა, უნდა ვაღიაროთ, რომ „აშშ-ის ეროვნული უსაფრთხოების სტრატეგიის” გამოქვეყნება საერთაშორისო სკანდალად იქცა და ევროპას უბიძგებს, აშშ-ის მხარდაჭერის გარეშე, უფრო გადამწყვეტი ზომები მიიღოს თავისი უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად.
ავტ; ავთანდილ წულაძე – პოლიტოლოგი
