აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში დონალდ ტრამპის გამარჯვების შემდეგ, 2024 წლის ბოლოს გლობალური ესკალაცია აღინიშნება. რადიკალური ცვლილებების მოლოდინმა მსოფლიო პოლიტიკაში მთავარი მოთამაშეების გააქტიურება გამოიწვია. აშშ-ის მიმავალმა პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა მოულოდნელად დაიწყო კონფლიქტის ესკალაცია რუსეთთან. ბაიდენის ნებართვა უკრაინისთვის რუსეთს Atacams რაკეტებით დარტყმის შესახებ მოსკოვში წითელი ხაზების გადაკვეთად აღიქმება. საპასუხოდ, რუსეთმა უკრაინულ «იუჟმაშის» ქარხანას საშუალო მანძილის ბალისტიკური რაკეტით შეუტია. რაკეტა «ორეშნიკი» შექმნილია ტაქტიკური ბირთვული დარტყმის განსახორციელებლად. პირველი დარტყმა ბირთვული მუხტის გარეშე იქნა მიტანილი. მაგრამ უკრაინა აგრძელებდა რუსეთზე თავდასხმას Atacams და Stormshadow რაკეტებით. საპასუხოდ, პუტინი ყაზახეთში დაჰპირდა «ორეშნიკით» სარაკეტო თავდასხმებს უკრაინას. ექსპერტებმა ჯო ბაიდენის მოულოდნელი სიმკაცრის შესახებ სხვადასხვა ვერსია წამოაყენეს. არსებობს ვერსიაც კი, რომ ბაიდენი და ტრამპი შეთანხმდნენ, ეთამაშათ “კარგი და ცუდი პოლიციელი”. ბაიდენი სიტუაციას კულმინაციამდე დაძაბავს და ტრამპი 2025 წლის 20 იანვარს მისი ინაუგურაციის შემდეგ შესთავაზებს სამშვიდობო გეგმას, რომელსაც რუსეთიც და უკრაინაც დათანხმდებიან. ზოგი ვარაუდობს, რომ დონალდ ტრამპი მშვიდობის ნობელის პრემიას მიიღებს. მაგრამ ჯო ბაიდენის ქმედებების უფრო სავარაუდო ახსნა არის ის, რომ საპრეზიდენტო და კონგრესის არჩევნებში დემოკრატების გამანადგურებელი დამარცხების შემდეგ, ბაიდენი ქმნის პრობლემურ სიტუაციას, ახდენს ზეწოლას ყველაზე მტკივნეულ წერტილზე, რათა ჩაშალოს ტრამპის გეგმები და მოახდინოს მისი დისკრედიტაცია ამომრჩეველთა შორის. დემოკრატები უკვე ემზადებიან აშშ-ის კონგრესის შუალედური არჩევნებისთვის, რომელიც 2 წელიწადში გაიმართება. მათი მიზანია რესპუბლიკელებს რაც შეიძლება მეტი პრობლემა შეუქმნან კონგრესში უმრავლესობის მოსაპოვებლად. ეს არის ამერიკული პოლიტიკის ლოგიკა. რესპუბლიკელებმა კონგრესში ექვსი თვის განმავლობაში შეაჩერეს უკრაინის დახმარება, რათა ჩაეშალათ დემოკრატების გეგმები უკრაინაში ომის შესახებ. ახლა დემოკრატები ამძაფრებენ კონფლიქტს, რათა ჩაშალონ ტრამპის სამშვიდობო გეგმა. რუსეთი ასევე დაჟინებით აგრძელებს ესკალაციის ზრდას. მოსკოვის მიზანია უზრუნველყოს, რომ რუსეთს ჰქონდეს ხელსაყრელი მოლაპარაკებების პოზიცია იმ დროისთვის, სანამ ტრამპი ოფიციალურად დაიკავებს თანამდებობას. რუბლის ვარდნაც კი, რომლის კურსმა უკვე მიაღწია 110 რუბლს დოლარზე და შეიძლება კიდევ უფრო ჩამოიშალოს, არ მოქმედებს რუსეთის ხელმძღვანელობის გადაწყვეტილებაზე. პუტინის ბოლო განცხადებები ყაზახეთში მკაფიო სიგნალია იმისა, რომ მოსკოვი უკან არ დაიხევს და დასავლეთის ესკალაციას სიმეტრიულად უპასუხებს. რუსეთის ხელმძღვანელობის გათვლები ეფუძნება იმ ფაქტს, რომ 20 იანვრამდე რუსეთის ეკონომიკა გაუძლებს დროებით შოკებს სავალუტო ბაზარზე და შეძლებენ ტრამპთან შეთანხმებას მოსკოვისთვის ხელსაყრელ პირობებზე. ასევე აღსანიშნავია საფრანგეთისა და დიდი ბრიტანეთის ლიდერების მტკიცე გადაწყვეტილება, რომლებმაც დაადასტურეს ნებართვა უკრაინას დაერტყა რუსეთისთვის ფრანგულ-ბრიტანული წარმოების Stormshadow-ის რაკეტებით. დიდმა ბრიტანეთმა უკრაინისთვის ამ რაკეტების ახალი პარტიაც კი გამოყო. ახლო აღმოსავლეთშიც ვითარება იცვლება. ისრაელმა და ჰეზბოლამ ზავი გააფორმეს. ჰეზბოლას ეშინია ახლო აღმოსავლეთში აშშ-ს პოლიტიკის გამკაცრების ტრამპის დროს, ამიტომ ის იყენებს შესაძლებლობას ზავის დასადებად. პარალელურად, სირიაში მეამბოხეების ჯარი თავს დაესხა ქალაქ ალეპოს. ბაშარ ალ-ასადის რეჟიმი დაცემის საფრთხის წინაშეა. ასადის მთავარი მოკავშირე რუსეთია, მაგრამ მოსკოვს არ აქვს უნარი გააძლიეროს თავისი სამხედრო კონტინგენტი სირიაში, რადგან უკრაინაში ომი ესკალაციის ახალ ფაზაში შევიდა. თუ ასადის რეჟიმი დაინგრევა, ეს რეგიონში გეოპოლიტიკურ მდგომარეობას დასავლეთისა და მისი მოკავშირეების სასარგებლოდ შეცვლის. აზია-წყნარი ოკეანის რეგიონში, ჩრდილოეთ კორეა შეიძლება გახდეს ძალთა ბალანსის დამრღვევი. ბოლო დრომდე ჩრდილოეთ კორეა რეალურად ჩინეთის თანამგზავრი იყო. მაგრამ ახლა ამ ქვეყანას ახალი სტრატეგიული მოკავშირე ჰყავს – რუსეთი. კორეელმა დიქტატორმა მნიშვნელოვან ფიგურად იგრძნო თავი არა მხოლოდ რეგიონული, არამედ გლობალური მასშტაბით. არსებობს შესაძლებლობა, რომ ჩრდილოეთ კორეამ დაიწყოს კონფლიქტის ესკალაცია სამხრეთ კორეასთან. შეერთებული შტატები ემზადებოდა ჩინეთთან პოტენციური კონფლიქტისთვის ტაივანთან დაკავშირებით, მაგრამ რეალობაში პრობლემა შეიძლება წარმოიშვას ჩრდილოეთ კორეასთან. ეს აიძულებს შეერთებულ შტატებს შეცვალოს გეგმები და შეეცადოს მზარდი ხანძრის ჩაქრობას. ასევე უნდა აღინიშნოს, რომ ჩინეთმა მოლოდინის პოზიცია დაიკავა და არ ჩქარობს კარტების გაშიფვრას. 2024 წლის დეკემბერი მსოფლიო პოლიტიკაში ძალიან ცხელი იქნება. ძირითადი გეოპოლიტიკური მოთამაშეები ზრდიან ფსონებს და ცვლიან ძალთა არსებულ ბალანსს. 2024 წლის ბოლოს სიტუაცია კულმინაციას მიაღწევს, მომავალ წელს კონფლიქტების ესკალაცია სახიფათო ხაზს მიუახლოვდება მთელი მსოფლიოსთვის და აიძულებს დიდ სახელმწიფოებს შეთანხმდნენ საერთაშორისო უსაფრთხოების ახალ წესებზე, რათა მსოფლიო ქაოსში არ ჩავარდეს.
